İNME ATAKLARI

Çeşitli nedenlerle beyin kan akımının kesintiye uğramasına bağlı geçici veya kalıcı fonksiyon kayıpları gelişmektedir. Bu nörolojik fonksiyon kayıpları genel olarak inme (stroke) atakları olarak nitelendirilmektedir. Ataklar geçici olarak 24 saat içerisinde kendiliğinden kaybolmaktadır ve kalıcı olmaktadırlar.

Geçici inme atağı geçiren hastaların 1/3’ünde daha sonraki dönemde kalıcı atak gelişmektedir. Bu geçici ataklar esnasında yapılan tomografi ve MR incelemesinde beyinde patoloji saptanmaz.

İnmenin %80 nedeni iskemiye (beslenme bozukluğu), %20 nedeni ise kanamaya bağlı gelişmektedir. İnmelerin %50'sinden fazlasını boyundaki karotis atardamarlarında oluşan pıhtı veya kopan plaklar oluşturmaktadır.

Beyin kan akımı sistolik tansiyon 60-130mmHg arasında iken otoregülasyon ile dakikada 45-50ml/100 gr kan akımı sağlanmaktadır. Bu akımda azalmaya bağlı infarkt ve buna bağlı inme gelişir.

-Beyin kan akımı dakikada 16ml/100gr altına indiğinde beyin dokusu canlıdır fakat elektrik aktivitesinde ve biyokimyasal nörotransmiterlerin sentezinde bozulma izlenir.

Kan akımı dakikada 10ml/100gr altına indiğinde aerobik metabolizma bozulur ve nekroz vuku bulmaya başlar. İnme kliniği enfarkt alanının büyüklüğü ile orantılıdır.

Santralde gelişen enfarkt dokusunun etrafında iskemik bir alan kalır. Arteriyel perfüzyonun yeniden sağlanması ile iskemik dokunun normale dönmesi sağlanır.

İnme kliniği başladıktan sonraki ilk haftada olguların %20-40’ında girişimlere bağlı enfarkt alanında kanama formasyonu gelişir.

Karotis arter hastalığında nörolojik semptomların başlangıcı, süresi ve ciddiyeti pek çok faktöre bağlıdır. Bunlar, plak yapısı ve thrombüs gelişimi aterotrombotik materyalin lokalizasyonu, uzanımı, kollateral dolaşımın (Willis poligonu) tarafından desteklemesidir.

İnme esnasında gelişebilecek bulgu ve belirtiler nelerdir?

• Vücudun bir tarafında ani uyuşma
• Kolları veya bacakları hareket bozukluğu
• Konuşma konuşma veya anlama bozukluğu
• Yutma güçlüğü
• Bir veya iki gözde görme kaybı
• Baş dönmesi veya denge kaybı
• Yeni başlayan şiddetli baş ağrısı
• Koma

Geçici nörolojik atak geçiren kimselerin takibeden bir yıl içerisinde inme geçirme riski aynı yaş ve cinsiyete sahip olan kimselere göre 16 misli yüksek bulunmuştur.

The European Carotid Surgery Trial (ECST) ve North American Symptomatic Carotid Endarterectomy Trial (NASCET) araştırma sonucuna göre %70 ve üzerinde darlık bulunan hastalar aspirin tedavisine ragmen çok ciddi inme riskine sahip olduğu bildirilmiştir. Bu risk karotis endarterektomi yapılan hastalarda çok azalmaktadır.

Dr.İlhan Gölbaşı